De vroeglandschappelijke aanleg bij Kasteel Loenersloot, Loenersloot
Afgelopen zomer had ik het grote plezier deze aanleg te kunnen bekijken. De tuin bestaat uit meerdere ‘segmenten’ waarin verschillende tijdslagen zijn te ontdekken. Het meest bijzonder is het deel ten noorden van het huis; daar ligt de vroeglandschappelijke aanleg, daterend uit het eind van de 19e eeuw. In de basis zijn de typische kenmerken van de vroege landschapsstijl hier nog aanwezig, dus, even in het kort: enigszins van het huis afgelegen, een grillig gevormde waterpartij, verschillende heuveltjes en een besloten , ‘in zich zelf gekeerde’ aanleg. Het effect van een dergelijke aanleg is sprookjesachtig, kijk maar:
Het is moeilijk te zeggen hoe de tuin precies was ingericht met betrekking tot de beplanting of tuingebouwen &c., maar de basis is na meer dan 200 jaar nog steeds mooi bewaard. Het ontwerp zou door Gijsbert van Laar (1768-1820) zijn gemaakt, dit op grond van een ‘kwitantie’ uit 1798 met daarop vermeld: G. v.d. Laar aan wie f 5,- en 8 stuivers worden betaald. Niet nader gespecificeerd, geloof ik, ik heb het archief geraadpleegd, maar ben dit documentje niet tegengekomen. Zelf betwijfel ik dat dit ‘onze’ Van Laar is en f 5,- zou, ook toen al, een laag bedrag zijn geweest voor een tuinontwerp. Evengoed blijft het mogelijk dat hier onze Van Laar aan het werk is geweest, maar er komen meer architecten, werkzaam in deze tijd en stijl, in aanmerking. Hoe dan ook, de aanleg wordt daarmee niet meer of minder bijzonder; een aanleg in de vroege landschapsstijl in deze vorm is toch wel vrij, nou ja, heel erg, uniek.
Hoi Arinda, Ik heb de eerste twee cahiers uit de reeks voor de tuingeschiedenis vandaag ontvangen en feliciteer je met de echt prachtig verzorgde uitgaves.
Maar even over Van Laar op Loenersloot. Dat men over hem spreekt is kennelijk naar aanleiding van een kwitantie zoals je schrijft. Die kwitantie moet de het voormalige Bureau PHB zijn gezien en gevonden. Zij kwamen met dat bericht naar aanleiding van een onderzoek dat werd gedaan. Althans zo heb ik het altijd begrepen. Je kunt dus navraag doen bij het tegenwoordige Bureau in Arcadië in Amersfoort, een voortzetting van Bureau PHB (zet ik er maar even bij voor de niet zo ingevoerde lezer). Ik hoop dat je dan de kwitantie echt te zien krijgt en dat zou dan toch ook meteen kennis opleveren over het handschrift van G. van Laar. groet Carla
Hoi Carla,
Dank dank voor je reactie èn felicitaties!
Ja Van Laar en Loenersloot, het documentje zou in het Utrechts Archief liggen, daar heb ik het dus niet aangetroffen of niet goed gezocht of allebei 😉
Als Van Laar dit rekeningetje zelf geschreven zou hebben, zou hij zijn eigen naam niet goed hebben geschreven…dat lijkt me sterk. Het handschrift van Van Laar is mij bekend. Hij heeft een mooi, regelmatig handschrift, zonder spelfouten….
Maar wat ik nou vooral bedoel te zeggen; welke naam van welke architect je er aan wilt of kunt hangen…deze aanleg is bijzonder. Meestal zijn de Zochertjes of anders wel een keertje Leonard Springer met een aanleg aan de gang gegaan. In dit geval dus niet en daarom zo’n prachtig mooi bewaard gebleven voorbeeld van een vroeglandschappelijke aanleg.